De invloed van de geopolitiek op de wereldwijde economische vooruitzichten

Op 7 november jongstleden vond de halfjaarlijkse ALV plaats. Na het officiele gedeelte betrad econoom Benedikt Rauch het podium. Benedikt is werkzaam bij de afdeling Economisch Onderzoek van Munich Re en nam de aanwezige risk- en insurancemanagers mee in een verhaal over de invloed van de geopolitiek op de wereldwijde economische vooruitzichten.

 

Benedikt Rauch studeerde economie in Duitsland en Taiwan en is sinds 2008 verbonden aan de afdeling Economisch Onderzoek van Munich Re. Voordat hij bij Munich Re aan boord kwam, beoordeelde hij als duurzaamheidsanalist milieu-, sociale en bestuurskwesties van banken en verzekeraars.
Zijn analyses hadden onder andere betrekking op de VS, Europa en Azië-Pacific, waarmee hij uitgebreide wereldwijde macro-ervaring heeft. Daarnaast heeft hij economisch onderzoek gedaan naar zich ontwikkelende trends zoals klimaatverandering, digitalisering, demografische veranderingen en globalisering.

Levendige discussie
Benedikt keek onder andere naar economische en politieke risicoscenario's en de impact daarvan. Tijdens de lezing werden tal van vragen op hem afgevuurd en er ontstond een levendige discussie, met als gevolg dat hij door tijdgebrek een deel van zijn lezing moest overslaan. Gelukkig waren veel geskipte onderwerpen al tijdens de discussie aan bod gekomen.

Volgens Benedikt is de wereldeconomie nog niet volledig hersteld van de pandemische recessie, de inflatiegolf en de monetaire verkrapping. Een hoger geopolitiek risico gaat gepaard met lagere investeringen en een verhoogd neerwaarts economisch risico.

Als belangrijkste geopolitieke hotspots, gezien hun relevantie voor de wereldeconomie, vermeldde hij:

• Het aanhoudende conflict in het Midden-Oosten: risico van een stijging van de olieprijs en verstoring van scheepvaartroutes.
• De inval van Rusland in Oekraïne, met gevolgen voor de wereldwijde energie- en voedselprijzen; een risico van escalatie waarbij NAVO-leden betrokken zijn.
• De strategische rivaliteit tussen de VS en China: spanningen in de Straat van Taiwan, spanningen in de Zuid-Chinese Zee, vooral tussen China en de Filippijnen.

Hoe zou een militaire escalatie de economie beïnvloeden? Het verlies aan BBP als gevolg van een conflict hangt volgens Benedikt af van de duur en de ernst van het conflict en het vermogen van regeringen om de economische gevolgen te beheersen.

 

Amerikaanse verkiezingen
Ook kwamen de verkiezingen in de VS, die twee dagen eerder hadden plaatsgevonden, ter sprake. Het volgende presidentschap van Trump zou volgens Benedikt kunnen leiden tot aanzienlijke geopolitieke en wereldwijde economische verstoringen. Belangrijke beleidsonderwerpen om in de gaten te houden betreffen onder andere de handel, fiscale zaken, immigratie, energie, klimaat, industrie en het buitenland.

Benedikt besprak het risicoscenario ‘Volledig Trump-presidentschap’. Dat wil zeggen: de Amerikaanse regering voert een beleid uit dat vergelijkbaar is met de aankondigingen die Trump tijdens de campagne heeft gedaan. Dus:

• Zeer hoge importtarieven op China, maar ook hogere tarieven op alle andere handelspartners; alle handelspartners vergelden met hogere tarieven, ‘tit-for-tat’.
• Scenario resultaat: hogere inflatie in de VS, hogere rente in de VS, zwakkere economische groei in China en ook groeidempende gevolgen voor Europese economieën met sterke handelsbanden met de VS.

De handelsoorlog tussen de VS en China van 2018 heeft al tot enige ontkoppeling van de Amerikaanse en Chinese economie geleid. De handel is echter omgeleid via connectoreconomieën. Dit betekent dat de VS en China nog steeds sterk verbonden zijn via handels- en investeringsbetrekkingen, maar dat sommige van deze betrekkingen indirect zijn geworden via connectoreconomieën. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Zuidoost-Azië of Mexico.

 

Structurele trends
Geo-economische fragmentatie – waaronder ontkoppeling, risicovermindering, friend-shoring – is een van de structurele trends die de wereldwijde groei op de langere termijn waarschijnlijk zullen temperen. Hij eindigde met een positief geluid en wel dat Europa's kans om de Europese integratie te versterken – interne markt voor goederen en diensten, bankenunie, kapitaalmarkt, et cetera –  is internationale integratie. Van internationale integratie kunnen wij de economische voordelen plukken, wat een hogere productiviteit zou betekenen.

Na zijn lezing volgde een borrel met hapjes en er werd nog lang nagepraat en genetwerkt.

 

Presentatie downloaden?
Ben je lid van NARIM en wil je de presentatie erop naslaan? De presentatie is in de portal te downloaden.
Ben jij geen lid, maar wel Risk- of Insurancemanager en wil jij ook van tijd tot tijd meegenomen worden in interessante onderwerpen die jouw werkgebied raken? Spreekt het jou aan om van tijd tot tijd met vakgenoten te sparren? NARIM heeft - naast een sterke netwerkfunctie - diverse kenniscentra die zich focussen op specifieke vakgebieden en die regelmatig bijeenkomsten organiseren. Kijk hier maar eens. Wie weet is het lidmaatschap van NARIM wel iets voor jou. Je kan hiervoor altijd contact opnemen met het secretariaat van NARIM via info@narim.com.